Publikujemy nieznane zdjęcia Babilińskiej

Niezwykła historia starogardzkiej nauczycielki, która została opisana w książce "Przysięga Gertrudy" jest autentyczna. Niewielu z nas wie, że w Starogardzie urodziła się bohaterka.

Na łamach "Dziennika Bałtyckiego" ukazała się historia Gertrudy Babilińskiej, która uratowała żydowskiego chłopca. Artykuł powstał w dużej mierze w oparciu o książkę Rama Orena "Przysięga Gertrudy". Powieść jest bardzo niezwykła, a opisane w niej wydarzenia są prawdziwe.

Poznaj historię Gertrudy Babilińskiej

Niewielu mieszkańców wie, że ze Starogardu Gdańskiego pochodziła Gertruda Babilińska, która była nianią u żydowskiej rodziny Stołowickich. Pracę znalazła jeszcze przed wybuchem wojny i przez moment wahała się, czy ona, katoliczka może pracować u Żydów. Jej wątpliwości rozwiał ksiądz ze... Starogardu, którego poprosiła o radę. To dopiero początek fascynującej historii. W rezultacie w książce dowiadujemy się, w jaki sposób kobiecie udało się uchronić chłopca przed śmiercią, jak przetrwała ciężki czas wojny, przesłuchania przez gestapo oraz koszmar holocaustu. Babilińska na swojej drodze spotkała wiele dobrych osób, wśród których był nawet oficer SS. Dodatkowo pomagała też Żydom z wileńskiego getta. Gertrudzie nie tylko udało się uratować chłopca od zagłady, ale także po wojnie dotrzeć z nim do Palestyny, co obiecała matce dziecka. Kobieta została uhonorowana przez instytut Jad wa-Szem tytułem Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata. Zmarła w wieku 93 lat... Michał Stołowicki żyje i obecnie mieszka w Stanach Zjednoczonych.

Udało nam się dotrzeć do siostrzeńca Babilińskiej. - Moja mama była młodszą siostrą Gertrudy - mówi Edwin Kosecki ze Starogardu. - Z rodzeństwa już nikt nie żyje. Było ich siedmioro, pięć sióstr i dwóch braci. W ogóle ród Babilińskich nie przetrwał, bo jeden z wujów był kawalerem, a drugi miał trzy córki. Przed wojną nasza rodzina mieszkała przy ulicy Sikorskiego 8, a po wojnie babcia z dziadkiem przeprowadzili się na aleję Wojska Polskiego.
Pan Edwin dość dobrze pamięta spotkanie z ciocią. - Miałem może 5 lub 6 lat, jak ciotka przyjechała z Michałem do Starogardu - wspomina. - Michał był ode mnie starszy, miał może 10 lub 11 lat. Bawiliśmy się razem. Miałem nawet pamiątkową fotografię, która została wykonana na schodach tego domu przy al. Wojska Polskiego. Jakiś czas temu przekazałem ją kuzynce, która pojechała do Stanów Zjednoczonych i nawet spotkała się z Michałem Stołowickim. Wręczyła mu to zdjęcie.

Wątek domu rodziny Babilińskich kilka razy przewija się w książce, ale nigdy nie pada jego adres, ani też nazwa ulicy. Możemy się jednak dowiedzieć, że gdy Gertruda przybyła do Starogardu po wojnie, to jej dom rodzinny był bardzo zniszczony. Przekazała rodzicom pieniądze na jego remont.
Pan Edwin przyznaje, że przeczytał książkę, która jest wiernym odzwierciedleniem losów jego ciotki. Przy okazji opowiedział też inną ciekawą historię. - Jedna z moich kuzynek pojechała do Izraela i chciała się skontaktować z ciocią - wspomina Edwin Kosecki. - Okazało się, że ciotka zmarła i właśnie tego dnia jest jej pogrzeb. Kuzynka uczestniczyła w uroczystościach. Po ceremonii podszedł do niej Michał, pytał kim jest, rozmawiali dość długo.
Pan Edwin pamięta też, że po wojnie do domu jego rodziców przychodziły listy z Izraela. Były też paczki. Najlepiej zapamiętał przesyłane przez ciocię pomarańcze. Edwin Kosecki dodaje również, że jego dziadek - tak jak jest napisane w książce - rzeczywiście pracował na poczcie. Był listonoszem. Po wojnie dziadek pana Edwina został szewcem.
O historii Babilińskiej, a także o książce prezydentowi Edmundowi Stachowiczowi opowiedział dramaturg pochodzący ze Starogardu Remigiusz Grzela. Zasugerował, że warto w jakiś sposób uhonorować Gertrudę. - Historia urodzonej w 1902 roku nauczycielki, dla mnie jest jeszcze bliższa przez fakt, że pochodziła z mojego miasta, Starogardu Gdańskiego, a nigdy wcześniej o niej nie słyszałem - przyznaje Grzela. - Na książkę natknąłem się jakiś czas temu. Przeczytałem ją jednym tchem. To niezwykła opowieść.
Pan Remigiusz przyznał, że może więc warto nazwiskiem Babilińskiej nazwać skwer, czy ulicę. Jest to jeden z ciekawszych pomysłów, dzięki którym mieszkańcy miasta mogliby się dowiedzieć o bohaterskiej kobiecie.

_
Amerykanie nakręcili film_W 1997 roku Barbra Streisand wyprodukowała film fabularny poświęcony właśnie historii Gertrudy Babilińskiej. Nosi on tytuł "Rescuers: Stories of Courage: Two Women", a jego reżyserem jest Peter Bogdanovich. Postać Gertrudy zagrała amarykańska aktorka Elizabeth Perkins.
- Zamierzamy pokazać ten film mieszkańcom Starogardu - przyznaje prezydent Edmund Stachowicz. - Obecnie sprawdzamy, czy jest w ogóle taka możliwość. Jeśli uda się pozyskać film, to zostanie on wyświetlony w kinie Sokół.
Do tego filmu chce też dotrzeć Remigiusz Grzela, który to zainteresował historią Babilińskiej prezydenta Stachowicza.
Historię Gertrudy Babilińskiej pisarzowi Ramowi Orenowi opowiedział właśnie Michał Stołowicki i w ten sposób powstała opowieść pełna zwrotów akcji. Powieść została wydana wcześniej w Izraelu oraz w Stanach Zjednoczonych. W Polsce książka pod szyldem literatury faktu ukazała się dzięki wydawnictwu PWN. Jest ona już dostępna w starogardzkich księgarniach.